Jarzębina
Co to jest jarzębinaJarząb pospolity, jarzębina, jarząb zwyczajny, (Sorbus aucuparia L.) to gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny różowatych. Występuje w Europie, południowo-zachodniej Azji, zachodniej Syberii. W Polsce pospolity na całym obszarze.
Roślina miododajna Sztuka kulinarna. Surowe owoce są niejadalne, nie tylko z powodu gorzkiego smaku, ale również zawartości trującego składnika (kwas parasorbowy). Natomiast po przemrożeniu, lub po zanurzeniu na chwilę we wrzątku (tzw. blanszowanie) tracą trujące właściwości i gorzki smak. Owoce są używane w postaci przetworów, cenione są w kuchni i przetwórstwie. Zawierają dwukrotnie więcej karotenu niż marchew oraz alkaloid sorbinę, który nadaje im gorzki smak. Wyrabia się z nich jarzębiak, soki, dżemy, marmoladę, syropy, mus. Po usmażeniu z jabłkami stanowią doskonały dodatek do mięs. Dla celów przetwórstwa uprawiane są odmiany o dużych i jadalnych owocach (np. var. edulis Dieck.). Roślina lecznicza. Surowiec zielarski: owoce. Mają dużo witaminy C, E, P, K, B3, nieco witaminy A, cukier sorbozę, garbniki i pektyny. Działanie: słabe moczopędne oraz korzystnie wpływające na błony śluzowe i pracę układu pokarmowego. Jest stosowana przy nieżytach jelit, przewlekłych biegunkach, różnych schorzeniach wątroby i pęcherzyka żółciowego. Zwykle jest stosowana w mieszankach z innymi ziołami. Zbiór i suszenie: owoce zrywa się gdy już są czerwone, ale przed przymrozkami i suszy się rozłożone cienką warstwą (najlepiej w temp. ok. 40 °C) Owoców S. aucuparia używano w przeszłości do wabienia i łapania ptaków. Dla człowieka owoce są gorzkie, ściągające, przeczyszczające, moczopędne i żółciopędne. Zawierają witaminę C, dzięki czemu zapobiegają szkorbutowi , ale kwas parasorbowy podrażnia błonę śluzową żołądka. Farmaceuta Mannfried Pahlow napisał, że wątpił w toksyczność owocu, ale odradzał spożywanie dużych ilości. Owoce zawierają sorbitol , który może być stosowany jako substytut cukru przez diabetyków, ale jego produkcja nie ma już znaczenia. Owoce były stosowane w tradycyjnej medycynie austriackiej wewnętrznie (jako herbata, syrop, galaretka lub likier) w leczeniu schorzeń dróg oddechowych, gorączki, infekcji, przeziębień, grypy, reumatyzmu i dny moczanowej. Świeże owoce zazwyczaj nie są smaczne, ale można z nich wytrawić i przerobić na kompot, galaretkę, dżem, pikantny syrop, cierpki chutney lub sok, a także wino i likier lub wykorzystać na herbatę lub mąkę. Owoce podawane są jako dodatek do jagnięciny lub dziczyzny. Oczyszczanie można osiągnąć przez zamrażanie, gotowanie lub suszenie, co powoduje degradację kwasu parasorbowego. Owoce są czerwone w sierpniu, ale zwykle zbiera się je dopiero w październiku, po pierwszych przymrozkach, przez wycięcie baldachogrona. Liście sfermentowano liśćmi słodkiej wichury i kory dębowej, aby stworzyć piwo ziołowe. Owoce są spożywane w postaci zacieru w niewielkich ilościach na brak apetytu lub rozstrój żołądka i stymulują produkcję kwasu żołądkowego. W medycynie ludowej stosuje się je jako środek przeczyszczający, przeciw reumatyzmowi i chorobom nerek oraz jako sok płukany przeciw chrypce. Jarzębina. Nisza rynkowaJarzębina znajduje szerokie zastosowanie w produkcji:
|
Jarzębina. Trendy
|
